(१) देहाय बमोजिम गुठीमा राखिएको बिर्ता जग्गामा रीतिस्थिति बमोजिम गुठी चलाउने अन्य व्यवस्था नभएसम्म दफा ४ बमोजिम भूमिकर लगाइने छैन –
(क) नेपाल सरकार तर्फबाट गुठी रहेको बिर्ता जग्गा
(ख) पहिले जनताले राखेको भए पनि नेपाल सरकारबाट चलाउने गरी छाड्दा नेपाल सरकारले जिम्मा लिएको वा नेपाल सरकारबाट जफत भई वा अरू कुनै कारणबाट नेपाल सरकारले जिम्मा लिई गुठी चलाएको गुठी बिर्ता जग्गा, र
(ग) नेपाल सरकार बक्साई राखेको गुठी बिर्ता जग्गा ।
(२) कुनै जग्गा उपदफा (१) को खण्ड (क), (ख) वा (ग) बमोजिमको जग्गा हो होइन भन्ने मुद्दा जिल्ला अदालतले हेर्नेछ र सो उपर उच्च अदालतमा पुनरावेदन लाग्नेछ ।